خبرها

نکات کلیدی “ژنتیک کلاسیک” به زبان ساده

بخش مهمی از پرسش‌های آزمون‌های المپیاد کشوری و جهانی زیست‌شناسی هم از نظر کمیت و هم از نظر دشواری به مبحث ژنتیک کلاسیک اختصاص دارد. کتاب «ژنتیک کلاسیک» در قالب مجموعه منابع آموزشی برای مرحله اول المپیادهای علمی زیست شناسی، برای چهارمین بار به چاپ رسیده است. این کتاب به قلم رضا شاه‌نظر‌نژاد خالصی درسنامه‌ای شامل همه سرفصل‌های موردنیاز ژنتیک کلاسیک در المپیاد زیست‌شناسی است.

سبک طرح مباحث این کتاب که در پنج فصلِ «زیربنای وراثت»، «الگوهای وراثت یک ژن»، «الگوهای وراثت چند ژن»، «ژنتیک جمعیت» و «الگوهای خاص وراثت» تدوین شده، براساس تجارب تدریس و طراحی سوال بوده و به شیوه‌ای تنظیم شده که تأثیر سریع و عمیق بگذارد. هدف نهایی این کتاب، کسب مهارت در حل مسأله ژنتیک است. در انتهای هر فصل مجموعه‌ای از پرسش‌های دوره‌های اخیر المپیاد جهانی زیست‌شناسی یا مجموعه‌ای از پرسش‌های تألیفی که مرتبط با مطالب آموخته‌شده در هر فصل‌اند، گردآوری شده است.

بخش هایی از محتوای کتاب: 

وراثت صفات، پدیده‌ای علمی و قابل آزمایش
«به‌نظرت اون بچه بیشتر شبیه مادرشه یا پدرش؟» احتمالا این سوال را بارها در زندگی‌تان شنیده‌اید یا پرسیده‌اید. انتظار فرزندان به والدین حقیقی است که از گذشته‌های دور به صورت تجربی پذیرفته شده است. درحالی‌که امروزه می‌دانیم وراثت صفات، پدیده‌ای علمی و قابل آزمایش است. علاوه بر این مثال، موارد گوناگونی وجود دارند که تقریبا همه انسان‌ها آن‌ها را بی‌چون‌وچرا پذیرفته‌اند، با وجود اینکه ریشه آن‌ها در شاخه‌های علوم زیست‌شناسی دنبال شده است. مثلا اینکه زاده دو سنجاب نمی‌تواند یک میممون باشد! تیزبینی و تعمق دانشمندان بر چنین شواهدی به ایجاد شاخه‌ای جدید در علم زیست‌شناسی منجر شد. این علم که چگونگی وراثت (انتقال صفات از والدین به فرزندان) را بررسی می‌کند، ژنتیک نام برد.»

مفهوم ژنتیک جمعیت
«شاید از ابتدای زندگی خود تاکنون متوجه شده باشید که پوشش گیاهی منطقه اطراف منزلتان تفاوت‌هایی با قبل دارد، مثلا در گذشته گل‌های رز فراوانی در آنجا وجود داشته است، درحالی‌که در حال حاضر گل‌های رز به نسبت کمتر شده است، اما بوته‌های جدیدی به فراوانی در آنجا رشد کرده است. اگر چنین پدیده‌هایی را از دید ژنتیکی مورد محاسبه و بررسی قرار دهیم، در حقیقت در راستای ژنتیک جمعیت گام برداشته‌ایم. ژنتیک جمعیت بخشی از ژنتیک کلاسیک است که همان اصول اولیه ژنتیک کلاسیک را در جمعیت‌ها بررسی و دنبال می‌کند. در مقابل ژنتیک جمعیت، برخی افراد ژنتیک مندلی را قرار می‌دهند که همان بررسی الگوهای وراثت از دیدگاه افراد است. علت این نامگذاری آن است که دید مندل از بررسی‌های ژنتیکی، بیشتر فردی بود.»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.